In het archief van de Weeskamer is een onbekend aandeel van de Verenigde Oostindische Compagnie ontdekt. Het aandeel, ter waarde van zeshonderd gulden, werd op 6 oktober 1606 gekocht door Theunis Jansz, kruidenier en later haringkoper, wonende in de Vrouwensteeg. Het is daarmee één van de oudste aandelen van de VOC.
Het aandeel van Theunis Jansz heeft verschillende eigenaars gekend. Via overerving is het document vier generaties doorgegeven tot het uiteindelijk in het bezit kwam van Agnietje Nagel, onder beheer van de Weeskamer. De Weeskamer was een stedelijke instelling die toezicht hield op het beheer van de boedels van (half)wezen, die bij meerderjarigheid recht hadden op een erfdeel. Agnietje bezat ook een huis aan de Herengracht, waar veel kosten voor gemaakt moesten worden. Om het huis te behouden werd in 1739 het VOC-aandeel uit de boedel verkocht. Toen de recipisse samen met de opbrengst weer werd ingeleverd bij de Weeskamer, werd deze verkeerd opgeborgen.
In 1602 kreeg de VOC toestemming om handel te drijven met Oost-Indië, maar er was nog veel geld nodig om daadwerkelijk uit te kunnen varen. Vanaf 1 augustus van dat jaar konden particulieren daarom investeren in de VOC. Dit werd gedaan door maar liefst 1.143 personen, een gevarieerd gezelschap van winkeliers, timmerlieden, advocaten en huishoudsters. Theunis Jansz was er één van. Investeringen werden opgeschreven in het aandeelhoudersregister en de investeerder kreeg hiervan een betalingsbewijs, een recipisse. Zo’n recipisse is het document dat recent ontdekt is. Omdat de particuliere participatie in de VOC overdraagbaar en verkoopbaar was, beschouwt men dit als de eerste vorm van aandelen.
Eerder werd het (destijds) oudste VOC-aandeel ontdekt in het Stadsarchief Amsterdam. Nadat dit echter in 1979 in een publicatie was verschenen, is het uit het archief verdwenen en in de handel terecht gekomen. In 2010 werd in het Westfries Archief een VOC-aandeel gevonden dat enkele weken ouder was. Het in 2015 door medewerker Monique Peters ontdekte aandeel van 6 oktober 1606 is hiermee dus het op twee na oudste (bekende) VOC-aandeel.
Bron: Stadsarchief Amsterdam