In de serie ‘Maritieme Schatten’ laten we mensen aan het woord die in archieven of op andere plaatsen bijzondere documenten of voorwerpen hebben gevonden uit onze maritieme historie. Deze keer een liedje dat ik (Nykle) eens vond (na een tip van Prof. Dr. Joost Schokkenbroek) tijdens een onderzoek naar de initiatieven die in Harlingen werden ondernomen om de walvisvaart nieuw leven in te blazen na de tijd van de Napoleontische oorlogen.
In 1824 werd in Harlingen met Koninklijk besluit de Groenlandse en Straatdavidse Visscherij Sociëteit opgericht. Deze maatschappij moest de walvisvaart, de bedrijfstak die ooit zo’n belangrijk aandeel had gehad in de Hollandse welvaart, weer nieuw leven inblazen. In de Franse Tijd was de walvisvloot verwaarloosd en gedecimeerd; de scheepswerven waren in verval geraakt en het aantal mensen dat ervaring had met de walvisjacht was geslonken. Toen de nieuwe vorst Koning Willem I in 1815 aangaf dat hij de walvisvaart met financiële steun wilde doen herleven, herleefde ook de nationale belangstelling voor deze bedrijfstak.
Toen op 12 december 1825 de walvisvaarder Harlingen van stapel liep was dat dan ook een grootse gebeurtenis. De hele stad liep uit en de verwachtingen waren hoog. Tijdens het diner van de directeuren van de sociëteit werd een lied gezongen waaruit duidelijk het gevoel van nieuw elan spreekt. Het origineel bevindt zich in het archief van het Hannemahuis. De eerste regels gaan als volgt:
Hoe zwiert het volk zo langs de straat haha
’t Is of de stadt op de stelte staat ha ha
Daar blijft in huis geen christenziel
Geen oud wijf meer bij ’t spinnewiel ha ha ha ha
Het lied werd gezongen op de melodie van ‘Al is ons prinsje nog zo klein’: een lied dat weer gezongen kon worden nu een einde was gekomen aan de Franse overheersing. Dit liedje was eens opgenomen door Joost Prinsen, die na een korte mailwisseling ook zo vriendelijk was om een gedeelte van het Tafellied op te nemen.
Het is te horen via deze link
Het galjootschip Harlingen leed uiteindelijk schipbreuk. De kapitein hield een verslag bij van de barre reis dat later gepubliceerd werd. Herman Siderius maakte er een schilderij van.
We zijn op zoek naar nieuwe artikelen voor ‘Maritieme schatten’. Ook een bijzonder document of voorwerp gevonden met een interessant verhaal? Laat het ons weten via info@zeegeschiedenis.nl